- Chủ đề
41k Phổ biến
20k Phổ biến
33k Phổ biến
31k Phổ biến
4k Phổ biến
97k Phổ biến
29k Phổ biến
27k Phổ biến
7k Phổ biến
18k Phổ biến
- Ghim
41k Phổ biến
20k Phổ biến
33k Phổ biến
31k Phổ biến
4k Phổ biến
97k Phổ biến
29k Phổ biến
27k Phổ biến
7k Phổ biến
18k Phổ biến
Phân tích toàn diện về Cosmos Hub: trung tâm bảo mật Interchain tiềm năng
Tác giả: Red Sheehan, nhà phát triển và nghiên cứu Web3; Người dịch: Golden Finance xiaozou
Điểm chính của bài viết này:
1**、Giới thiệu bối cảnh**
Các blockchain đầu tiên là các mạng ứng dụng cụ thể phục vụ một mục đích duy nhất, chẳng hạn như Bitcoin để tạo điều kiện chuyển giao tài chính, Namecoin để cung cấp các giải pháp nhận dạng, v.v. Sau này, các chuỗi phổ quát như Ethereum cung cấp khả năng kết hợp, trong đó nhiều giao thức có thể hoạt động trên cùng một nền tảng. Cuối cùng, các mạng dành riêng cho ứng dụng (chuỗi ứng dụng) trở lại là kiến trúc thống trị, bao gồm khả năng kết hợp dưới dạng hệ sinh thái đa chuỗi có thể tương tác.
Không giống như các hệ sinh thái đa chuỗi khác như Ethereum hay Polkadot, hệ sinh thái Cosmos (tức là Interchain) không dựa vào một chuỗi gốc duy nhất để tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển giao dữ liệu và tài sản. Interchain là một tập hợp các mạng có chủ quyền dành riêng cho ứng dụng, có khả năng tương tác được gọi là chuỗi ứng dụng, trong khi bản thân Cosmos Hub là một chuỗi ứng dụng độc lập tập trung vào khả năng tương tác và bảo mật. Cosmos Hub là khởi nguồn của Interchain và chuỗi ứng dụng có giá trị thị trường lớn nhất. Mô hình Interchain mang lại tính chuyên nghiệp, khả năng kết hợp và chủ quyền cho các chuỗi ứng dụng.
Những đặc tính này kết hợp để tạo ra một hệ sinh thái cực kỳ phi tập trung ở cấp độ xã hội. Mạng Interchain có các cộng đồng khác nhau và các mô hình quản trị khác nhau. Ngược lại, các mô hình hệ sinh thái đa chuỗi khác tạo ra các cộng đồng chuỗi ứng dụng/chuỗi mô-đun là tập hợp con của cộng đồng lớp cơ sở tương ứng và được gắn kết về mặt ý thức hệ với các mạng cơ bản của chúng (ví dụ: Stacks so với Bitcoin, Optimism và Ethereum, Kusama và Polkadot) .
Ra mắt vào năm 2019, Cosmos Hub sử dụng công nghệ được phát triển bởi Interchain Foundation và Ignite (còn gọi là Tendermint). Nhiều nhóm khác nhau đang liên tục hỗ trợ phát triển Cosmos Hub và ngăn xếp công nghệ Cosmos, bao gồm Interchain Foundation, Binary Builders, Atom Accelerator DAO, Informal s, Strangelove, v.v. Interchain có hơn 50 mạng riêng biệt, tất cả đều có các thực thể hỗ trợ riêng.
2**、Công nghệ**
Cosmos Hub là một blockchain có chủ quyền bằng chứng cổ phần (PoS) với mô hình kế toán dựa trên tài khoản và không có chức năng hợp đồng thông minh gốc. Cosmos Hub được phát triển bằng nhiều công nghệ và tiêu chuẩn khác nhau trong nhóm công nghệ Cosmos, chẳng hạn như giao thức Cosmos SDK, CometBFT và IBC, để triển khai tất cả các chức năng cốt lõi của blockchain (chẳng hạn như sự đồng thuận). Các mạng dành riêng cho ứng dụng khác (chuỗi ứng dụng) trong hệ sinh thái Cosmos chủ yếu được phát triển bằng cách sử dụng các công nghệ tương tự này.
(1**)Cosmos SDK**
Cosmos SDK là bộ công cụ phát triển phần mềm (SDK) nguồn mở để phát triển các chuỗi khối công khai có chủ quyền PoS đa tài sản như Cosmos Hub. SDK Cosmos cũng được sử dụng để tạo các chuỗi khối Bằng chứng ủy quyền (PoA) được cấp phép. Các chuỗi khối được xây dựng bằng SDK Cosmos thường được gọi là chuỗi ứng dụng (các chuỗi khối dành riêng cho ứng dụng).
SDK được thiết kế xung quanh một ngăn xếp thực thi mô-đun, cho phép các ứng dụng trộn và kết hợp các phần tử khi cần. Thiết kế mô-đun cung cấp cho các nhà phát triển khả năng tùy chỉnh và tính linh hoạt trong khi vẫn cho phép phát triển nhanh chóng thông qua việc sử dụng các phần tử nguồn mở dựng sẵn.
Các nhà phát triển sử dụng Cosmos SDK có thể tập trung hoàn toàn vào lớp ứng dụng mà không phải lo lắng về các tính năng khác như sự đồng thuận, kết nối mạng hoặc khả năng tương tác. Những "tính năng khác" này đến từ CometBFT, IBC và các tính năng khác trong ngăn xếp Lisk.
（2**)Sao chổiBFT**
SDK Cosmos được sử dụng để phát triển các lớp ứng dụng tùy chỉnh (hoặc máy trạng thái), trong khi CometBFT được sử dụng để sao chép một cách an toàn máy trạng thái đó trên tất cả các nút trong mạng. CometBFT là một công cụ bất khả tri về ứng dụng, xử lý mạng và các lớp đồng thuận thông qua hai thành phần chính:
Tendermint là một thuật toán chịu lỗi Byzantine (BFT). Tendermint Core là thuật toán mặc định, nhưng có sẵn các phiên bản khác. CometBFT triển khai tính hữu hạn ngay lập tức thông qua Tendermint, trong khi hầu hết các mạng khác sử dụng tính hữu hạn theo xác suất. Tendermint là một hệ thống Bằng chứng cổ phần ngoại quan (BPoS), trong đó người xác nhận được chọn để tạo và ký các khối dựa trên cổ phần của họ. Người xác thực và người ủy quyền phải đợi 21 kỷ nguyên (1 kỷ nguyên xấp xỉ 1 ngày) sau khi yêu cầu không đặt cược của họ được gửi để nhận mã thông báo.
ABCI là giao diện kết nối lớp ứng dụng và Tendermint. Giao thức ổ cắm này có thể được gói bằng bất kỳ ngôn ngữ nào, cho phép CometBFT tương thích với bất kỳ lớp ứng dụng nào.
（3**)IBC**
Ra mắt lần đầu tiên vào năm 2021, giao thức Truyền thông liên chuỗi khối (IBC) không phải là bất kỳ phiên bản đơn lẻ nào của cầu nối mà là một tiêu chuẩn cho cầu nối. Cosmos Hub giao tiếp với các chuỗi ứng dụng khác thông qua IBC.
Tiêu chuẩn bắc cầu IBC cho phép các chuỗi khối không đồng nhất thiết lập các kết nối chuỗi chéo mà không cần thêm các giả định về độ tin cậy của bên thứ ba. Các chuỗi tham gia đồng ý tin tưởng mô hình bảo mật của nhau và sử dụng tiêu chuẩn nhắn tin chung để liên lạc và xác minh các thay đổi trạng thái. Điều này cho phép các tin nhắn IBC kế thừa mức độ bảo mật tối thiểu của chuỗi cơ bản. IBC tiếp tục lặp lại, bổ sung các tính năng như Tài khoản Interchain (ICA) và Truy vấn Interchain (ICQ) thông qua đề xuất Tiêu chuẩn Interchain (ICS).
IBC cũng dựa vào tính hữu hạn tức thời của Tendermint và CometBFT, điều này khiến nó thường không tương thích với các mạng xác suất cuối cùng như Ethereum. Các nhóm như Electron Labs và zkBridge đang nỗ lực làm việc để giúp IBC tương thích với Ethereum với chi phí hợp lý. Các nhóm và dự án khác cũng đang nỗ lực kết nối IBC với các hệ sinh thái khác. Tài chính tổng hợp là một ví dụ với mục tiêu cuối cùng là đạt được sự tích hợp với hệ sinh thái Polkadot.
3**, Bảo mật chung**
(1**) Bảo mật được nhân rộng**
Bảo mật được chia sẻ đề cập đến việc cho phép người xác nhận trên một mạng sử dụng cổ phần trên chuỗi đó để tham gia vào sự đồng thuận trên mạng khác. Thiết lập này sẽ cho phép các mạng nhỏ hơn “thuê” bảo mật từ các mạng lớn hơn. Cosmos Hub có vốn hóa thị trường lớn nhất so với bất kỳ mạng Interchain nào và là ứng cử viên hàng đầu cho dịch vụ cho thuê bảo mật.
Do thiếu khả năng lập trình, bảo mật Cosmos Hub không thể được chia sẻ tùy tiện theo mô hình như đặt cược EigenLayer, nhưng nó có thể được thông qua quản trị và kích hoạt trên cơ sở cá nhân. Bảo mật nhân rộng (trước đây là Bảo mật liên chuỗi) đề cập đến việc chia sẻ bộ trình xác thực Cosmos Hub đầy đủ với một chuỗi khác và giành được quyền thông qua bỏ phiếu quản trị.
(2**) Neutron**** và Sải bước**
Việc thông qua Đề xuất 792 khiến Neutron trở thành chuỗi đầu tiên tận dụng bộ xác thực Cosmos Hub để bảo mật thông qua bảo mật được sao chép. Stride theo sau, trở thành chuỗi thứ hai như vậy. Tính đến tháng 8 năm 2023, Neutron và Stride là những chuỗi duy nhất sử dụng Bảo mật nhân rộng. Neutron trở thành tiện ích mở rộng CosmWasm cho Cosmos Hub, trong khi Stride cho phép đặt cược thanh khoản cho các tài sản và mạng Interchain khác nhau.
(3**) MÔ HÌNH THAY THẾ**
Có các phiên bản khác của chính sách bảo mật được chia sẻ trong Interchain. Mesh Security cung cấp bảo mật hai chiều cho các mạng có bộ trình xác thực hiện có, tập trung vào người đặt cược thay vì người xác thực. Cosmos Hub và Osmosis đều đang khám phá Mesh Security. Mục tiêu của Babylon là tận dụng Bitcoin để kích hoạt tính khả dụng của dữ liệu cho chuỗi PoS và trong quá trình này giảm thiểu rủi ro bảo mật như các cuộc tấn công từ xa.
Để triển khai Bảo mật lưới, trước tiên, một số dạng CosmWasm có thể được triển khai để triển khai logic cần thiết. Bản thân Cosmos Hub không hỗ trợ các hợp đồng thông minh tùy ý vì trọng tâm cốt lõi của nó là khả năng tương tác. CosmWasm VM là một máy ảo được hỗ trợ bởi nhiều thực thể khác nhau trong Interchain. CosmWasm hỗ trợ Rust and Go vì nó dựa trên Web Assembly (WASM). Mặc dù đề xuất trên Cosmos Hub về các phiên bản không được phép và được phép của CosmWasm đã thất bại vào tháng 8 năm 2023, cộng đồng vẫn tiếp tục khám phá các ý tưởng để triển khai CosmWasm.
Bảo mật chọn tham gia cho phép mỗi người xác thực chọn riêng để chạy một chuỗi tiêu dùng mà không yêu cầu toàn bộ bộ trình xác thực phải hỗ trợ một chuỗi khác. Về lý thuyết, cách tiếp cận này hạ thấp rào cản để các chuỗi đạt được bảo mật, cho phép chuỗi tiêu dùng bắt đầu theo cách không cần cấp phép. Mô hình này tương tự như khai thác hợp nhất.
4**、ATOMMã thông báo**
Mã thông báo gốc của Cosmos Hub, ATOM, tương thích với ICS-20. Vì vậy, nó cho phép người dùng chuyển ATOM giữa các chuỗi được kết nối thông qua giao thức IBC. Các chức năng chính của tài sản này như sau:
Tính đến tháng 8 năm 2022, ATOM có nguồn cung cấp mã thông báo khoảng 350 triệu và vốn hóa thị trường khoảng 4 tỷ USD, thể hiện sự an toàn kinh tế của Cosmos Hub. Trong số 189 triệu ATOM được phân phối ban đầu vào năm 2019, 68% đã được bán thông qua ICO. Những người đóng góp cốt lõi cho công nghệ nguồn mở được Cosmos Hub sử dụng cũng nhận được một phần phân phối ban đầu.
(1**) Phát hành mã thông báo**
Người xác thực nhận được mã thông báo theo ba cách. Tất cả thu nhập của người xác thực được chia sẻ với người ủy quyền dựa trên tỷ lệ hoa hồng đã ấn định.
Áp lực giảm phát của token ATOM có hai dạng:
(2**) trình xác thực**
Người dùng đặt cọc mã thông báo ATOM và đáp ứng các yêu cầu hệ thống có thể vận hành trình xác thực để bảo mật mạng và nhận phần thưởng. Phần thưởng chỉ được kiếm bởi 180 người xác thực hàng đầu, được xếp hạng dựa trên tổng số lượng mã thông báo ATOM tự đặt cược và được ủy quyền. Phần thưởng được thanh toán dưới dạng mã thông báo ATOM bổ sung có nguồn gốc từ việc phát hành phần thưởng khối (khoảng 7% tổng nguồn cung cấp mã thông báo hàng năm) và phí giao dịch.
Có 180 trình xác nhận Cosmos Hub đang hoạt động. Ngoài ra còn có 147 trình xác thực không hoạt động, nằm ngoài 180 trình xác thực hàng đầu. Ngoài ra, hiện có 203 người xác thực đang bị bỏ tù vì hành vi sai trái, chẳng hạn như thiếu quá nhiều khối, ký hai lần, v.v.
(3**)Quản trị**
Từ đầu đến nay, đã có 121 đề xuất quản trị on-chain cho Cosmos Hub, trong đó 79 đề xuất đã được thông qua. Cosmos Hub kết hợp các quy trình quản trị ngoài chuỗi và trên chuỗi. Các đề xuất cải tiến mạng và cập nhật tham số được thiết kế và thảo luận ngoài chuỗi, thường là trên Diễn đàn Quản trị Cosmos, nhưng cũng trên các nền tảng truyền thông xã hội khác nhau.
Khi đã ở trong hệ thống quản trị on-chain, các bên liên quan của ATOM sẽ bỏ phiếu xem có nên phê duyệt (và cuối cùng là thực hiện) các thay đổi được đề xuất hay không. Chỉ có thể sử dụng token ATOM được đặt cọc hoặc ủy quyền để bỏ phiếu cho các đề xuất. Người xác thực và người ủy quyền bỏ phiếu cho các đề xuất và 1 ATOM tương ứng với 1 phiếu bầu.
Người ủy quyền có thể yêu cầu người xác thực bỏ phiếu thay mặt họ hoặc họ có thể không đồng ý theo cách thủ công với các lựa chọn của người xác nhận. Tất cả những người xác thực đều đủ điều kiện để bỏ phiếu; tuy nhiên, để những phiếu bầu này được tính, người xác thực phải nằm trong số 180 người xác nhận hàng đầu vào cuối thời gian bỏ phiếu.
（4**)ATOM 2.0**
Đề xuất ATOM 2.0 bị từ chối mô phỏng lại nền kinh tế mã thông báo ATOM. Mục tiêu của sự thay đổi lớn này là giảm đáng kể việc phát hành ATOM trong vòng vài năm trước khi lạm phát được loại bỏ hoàn toàn. Ngoài ra, nó nhằm mục đích cải thiện hiệu quả sử dụng vốn và định vị ATOM như một tài sản dự trữ Interchain thông qua đặt cược thanh khoản. Cuối cùng, những hoạt động này sẽ mang lại giá trị gia tăng cho token ATOM.
Trong khi đề xuất ban đầu bị từ chối (có lẽ vì nó quá rộng và di chuyển quá nhanh), các thành phần riêng lẻ vẫn tiếp tục được khám phá dưới dạng các đề xuất riêng biệt. Đáng chú ý, hai đề xuất (tăng quy mô ngân quỹ và tính năng đặt cược thanh khoản giúp cải thiện hiệu quả sử dụng vốn ATOM) đều được thông qua trong các đề xuất tiếp theo sau khi ra mắt trong ATOM 2.0.
Các tính năng khác của ATOM 2.0 vẫn đang được cộng đồng thảo luận bao gồm mô hình bảo mật chia sẻ không cần cấp phép và trung tâm điều phối xã hội (tức là quản trị) cho công nghệ liên chuỗi (ví dụ: IBC, CosmWasm, v.v.). Kể từ đó, cộng đồng đã không thể thông qua các đề xuất liên quan đến:
5**、**Liên chuỗi
Interchain bao gồm các mạng có chủ quyền được kết nối bởi giao thức tương tác phổ quát IBC.
(1**) Chuỗi ứng dụng**
Nhiều mạng Interchain là các chuỗi ứng dụng: các chuỗi khối được thiết kế để triển khai các trường hợp sử dụng cụ thể. Thiết kế này cung cấp cho các nhà phát triển ứng dụng sự linh hoạt cao hơn vì kiến trúc có thể được dành riêng để tối ưu hóa một chức năng duy nhất. Ngược lại, các nền tảng có mục đích chung như Ethereum có thể phục vụ nhiều trường hợp sử dụng tùy ý hơn, nhưng không thể tối ưu hóa kiến trúc của chúng cho bất kỳ chức năng đơn lẻ nào.
Một nền tảng phổ quát có thể hợp tác xây dựng các hiệu ứng mạng thông qua nhiều giao thức và cộng đồng độc đáo với các chức năng khác nhau. Khi có nhiều giao thức và người dùng tham gia mạng hơn, mạng sẽ thu hút nhiều nhà xây dựng hơn, tạo ra một vòng phản hồi tích cực có giá trị tăng về mặt lý thuyết. Mặc dù không có Lisk nào có đủ người dùng để cạnh tranh với các hiệu ứng mạng của một mạng chung, nhưng một nhóm Lisk thì có thể. Interchain về cơ bản là một hệ thống blockchain có khả năng kết hợp cao, cung cấp một lớp ứng dụng chuyên dụng để tối ưu hóa các chức năng và hiệu ứng mạng của các chuỗi ứng dụng được kết nối với nhau. Để duy trì lợi thế kiến trúc này, chuỗi ứng dụng phải duy trì khả năng kết hợp của chúng đồng thời giảm thiểu những thiếu sót trong phạm vi đối tượng nhỏ hơn của mỗi chuỗi ứng dụng.
Ngoài việc cung cấp sự phân cấp về mục đích và thông lượng, mô hình Interchain và Lisk còn cung cấp sự phân cấp xã hội vì các mạng độc lập với nhau. Không giống như các hệ sinh thái đa chuỗi khác (ví dụ: Ethereum với các chuỗi tổng hợp, Polkadot với các chuỗi song song), Interchain không dựa vào một chuỗi gốc duy nhất để tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển giao dữ liệu và tài sản. Mỗi mạng có toàn quyền chủ quyền xã hội, giống như một DAO nhỏ tự quản.
(2**) mô hình đa chuỗi**
Một cây cầu IBC nằm chính xác giữa hai mạng. Việc kết nối trực tiếp từng chuỗi ứng dụng cần có 2 kết nối IBC để có khả năng tương tác đầy đủ. Interchain áp dụng mô hình trục và nan hoa (không phải là một phép ẩn dụ hoàn hảo vì có thể có nhiều "trung tâm") để giảm thiểu số bước nhảy giữa các chuỗi. Trong thực tế, mô hình hub-and-nan hoa với nhiều hub này đã trở thành một mô hình phi tập trung cổ điển.
Hầu hết các mạng Interchain (còn gọi là "Khu vực") đều dành riêng cho ứng dụng, phục vụ một chức năng chính hoặc cung cấp nền tảng tổng quát hơn để phát triển ứng dụng, chẳng hạn như Ethereum. Một số mạng được dành riêng cho khả năng tương tác, đôi khi được gọi là "Hub", Cosmos Hub là một ví dụ điển hình. Thông thường, các mạng được khuyến khích tập trung vào khả năng tương tác để định tuyến và xác minh thông tin được truyền giữa các chuỗi khác nhau, thu phí. Thông qua Tendermint và IBC, bất kỳ mạng Interchain cụ thể nào cũng có thể kết nối với mạng khác và, bằng cách mở rộng, truy cập vào các mạng được kết nối IBC khác.
Tinh thần phi tập trung của Interchain được thể hiện ở chỗ vai trò tương tác kiểu "Hub" không phải chỉ có ở Cosmos Hub - bởi vì mạng không bị khóa với Cosmos Hub và có thể duy trì chủ quyền của họ. Quyết định này cũng giúp mở rộng quy mô vì "Trung tâm" có thể được tích hợp với các nhóm mạng cụ thể vì những lý do như địa lý hoặc sự liên kết về hệ tư tưởng.
(3**)Interchain****Mạng**
Tất cả các mạng Interchain đều được kết nối qua IBC, nhưng không phải tất cả các mạng được xây dựng bằng Cosmos SDK đều kích hoạt IBC. Mặt khác, một số mạng hỗ trợ IBC không được xây dựng bằng SDK Cosmos, chẳng hạn như Kusama. Interchain có sự đa dạng đáng kể trong các lĩnh vực sau:
Thẩm thấu, một AMM DEX.
Thẩm thấu, một sổ đặt hàng và nền tảng phái sinh.
Terra Luna, nhà phát hành stablecoin thuật toán.
Celestia, lớp sẵn có dữ liệu theo mô-đun.
Nyx, mạng cơ sở hạ tầng truyền thông hỗ trợ quyền riêng tư ở cấp độ mạng thông qua mạng kết hợp Nym.
Akash, một mạng máy tính phi tập trung.
Namada, một giao thức bảo mật liên chuỗi bất khả tri về tài sản.
Penumbra, một mạng hỗ trợ trao đổi và chuyển giao chuỗi chéo được bảo vệ.
Secrete Network, một mạng cho phép tính toán riêng tư thông qua mã hóa đồng hình hoàn toàn.
THORChain, một DEX chuỗi chéo hỗ trợ trao đổi phi tập trung nguyên bản.
Axelar, mạng cầu nối và lớp phủ giao tiếp giữa các mạng.
Wormhole, một cây cầu xuyên chuỗi kết nối Interchain với Ethereum, Solana và các mạng khác.
Babylon, một giải pháp bảo mật tận dụng Bitcoin.
Evmos, một mạng tương thích với EVM và Ethereum.
Tài chính tổng hợp, kết nối mạng CosmWasm của Interchain và Polkadot thông qua IBC.
(4**)Hệ sinh thái dành cho nhà phát triển**
Cosmos Hub đã được phát triển với hơn 400 người đóng góp từ Interchain Foundation, Informal s, Iqlusion và Ignite (trước đây là All in Bits Inc.), cùng những tổ chức khác. Theo Electric Capital, Interchain có hơn 500 nhà phát triển toàn thời gian và hơn 1.600 nhà phát triển bán thời gian. Các số liệu này xếp thứ ba trong số tất cả các mạng, sau Ethereum và Polkadot.
Trong phạm vi liên chuỗi rộng hơn, CosmWasm VM mang lại những lợi thế đáng kể trong việc thu hút các nhà phát triển so với các VM sử dụng ngôn ngữ dành riêng cho miền (DSL). Do khả năng tương thích với Cosmos SDK và tính linh hoạt của ngôn ngữ lập trình, CosmWasm được nhiều chuỗi ứng dụng sử dụng và tăng cường các chức năng hợp đồng thông minh có khả năng tương tác. Như đã đề cập trước đó, CosmWasm trên Cosmos Hub đã và đang được cộng đồng khám phá. Hơn nữa, ABCI của CometBFT đủ linh hoạt để hỗ trợ bất kỳ lớp ứng dụng nào, do đó, có nhiều môi trường thực thi với nhiều máy ảo khác nhau trong hệ sinh thái.
6**、Mô hình thi đấu**
Interchain không phải là hệ sinh thái đa chuỗi duy nhất. Trọng tâm tổng hợp của Ethereum và paracchain của Polkadot là những ví dụ về tầm nhìn về một tương lai đa chuỗi. Tuy nhiên, so với các hệ sinh thái khác ưu tiên bảo mật chung, Interchain tạo nên sự khác biệt bằng cách ưu tiên chủ quyền.
Lộ trình tập trung vào triển khai của Ethereum có hàng chục triển khai triển khai L2 và thậm chí còn có các kế hoạch cho một hệ sinh thái triển khai tổng hợp và mở rộng quy mô fractal. Tương tự như mô hình Cosmos, mô hình tổng hợp của Ethereum cung cấp sự phân cấp mục đích và thông lượng. Tuy nhiên, nó không cung cấp sự phân cấp xã hội. Tính sẵn có, bảo mật và quản trị dữ liệu làm cho mô hình tổng hợp trở thành mô hình hệ sinh thái tập trung.
Mặc dù mô hình hệ sinh thái tập trung có lợi cho sự cộng tác (ví dụ: OP Stack được đóng góp bởi các nhóm từ Optimism, Arbitrum, Base và Boba Network), nhưng nó không khuyến khích nhiều sự đa dạng về hệ tư tưởng. Đã có nhiều nhóm từ bỏ EVM và bắt đầu xây dựng các máy ảo tùy chỉnh (ví dụ: Starknet, Fuel và Aztec). Mặc dù vậy, chúng vẫn bị ảnh hưởng bởi các quyết định của lớp cơ sở và do đó phải phù hợp về mặt tư tưởng với Ethereum để xây dựng đúng cách trong hệ sinh thái.
Interchain có nhiều nhóm tư tưởng khác nhau. THORChain tập trung vào hoán đổi tài sản gốc; Namada và Penumbra tập trung vào bảo vệ quyền riêng tư trên chuỗi; Secret Network tập trung vào việc đạt được mã hóa đồng hình hoàn toàn; Babylon tập trung vào việc đạt được tính bảo mật của Bitcoin; Ethermint tập trung vào việc giảm chi phí cho các hoạt động EVM. Tuy nhiên, tất cả các chuỗi này đều nằm trong Interchain vì rất thuận tiện khi sử dụng Cosmos stack để phát triển và xây dựng.
Mô hình tổng hợp bắt đầu thay đổi với việc giới thiệu các lớp dữ liệu sẵn có độc lập như Celestia, EigenDA và Polygon Avail, cho phép tổng hợp có chủ quyền có thể xuất bản dữ liệu ở nơi khác. Hiện tại, phần lớn L2 đang sử dụng EVM trong khi chỉ sử dụng Ethereum để cung cấp dữ liệu, ràng buộc chúng với Ethereum về mặt xã hội và kỹ thuật.
Mạng độc lập gần đây đã bắt đầu chuyển sang hệ sinh thái đa chuỗi và cộng đồng Celo rất quan tâm đến việc chuyển từ L1 sang Ethereum L2. Vào tháng 6 năm 2022, chuỗi ứng dụng DEX dYdX trong hệ sinh thái Ethereum bắt đầu chuyển sang mạng Interchain.
Ethereum, Polkadot, Avalanche và các hệ sinh thái đa chuỗi khác đều có thể tích hợp với IBC vào một thời điểm nào đó và tham gia Interchain. Việc kết nối giữa tính hữu hạn tức thời của Tendermint và các hình thức đồng thuận xác suất hoặc kết hợp khác là đặc biệt khó khăn, nhưng nhóm hiện đang nỗ lực để giải câu đố.
7. Kết luận
Kể từ năm 2019, Cosmos Hub đã trở thành biểu tượng cốt lõi của Interchain. Nó là công ty tiên phong trong việc chia sẻ công nghệ kết nối mạng lưới chủ quyền Interchain. Tuy nhiên, nó đang vượt xa vai trò dẫn đầu về công nghệ để trở thành một trung tâm bảo mật tiềm năng cho một số mạng Interchain.
Vào năm 2023, Cosmos Hub một lần nữa chiếm vị trí dẫn đầu Interchain bằng cách giới thiệu Bảo mật nhân rộng. Với Neutron và Stride (các chuỗi khối đầu tiên áp dụng Bảo mật nhân rộng), bộ trình xác thực của Cosmos Hub hiện mở rộng bảo mật cho nhiều mạng. Đồng thời, các mạng Interchain khác vẫn duy trì quyền tự chủ về mặt phối hợp kỹ thuật và xã hội. Với bộ trình xác thực mạnh mẽ và vốn hóa thị trường khổng lồ của mã thông báo ATOM, Cosmos Hub sẵn sàng cung cấp Bảo mật nhân rộng và các cơ chế bảo mật được chia sẻ khác cho các mạng khác.