Lightning Network đã phát triển rất nhiều kể từ khi thành lập. Nhiều tối ưu hóa giúp trải nghiệm thanh toán chớp nhoáng trở nên mượt mà nhưng không liền mạch. Trải nghiệm người dùng ngày nay có thể không còn xa mục tiêu của chúng tôi, nhưng với tư cách là nhà phát triển, chúng tôi muốn đối mặt với thách thức này: Chúng tôi phải làm gì để cải thiện trải nghiệm người dùng?
Trong bài viết này, chúng tôi khám phá trải nghiệm người dùng của Lightning Network có thể trông như thế nào dựa trên các giải pháp mà nhiều bộ óc sáng suốt đang phát triển hiện nay.
Chúng tôi sẽ bắt đầu bằng cách phác thảo trải nghiệm người dùng ngày nay và những điểm yếu liên quan. Sau đó, tôi sẽ cho bạn thấy tương lai của Lightning Network có thể ra sao với sự trợ giúp của các công nghệ đang được triển khai và phát triển tích cực.
#Lightning Network sẽ gặp phải những vấn đề gì vào năm 2023?
Đầu tiên hãy chỉ ra con voi trong phòng: Ngày nay, một số lượng lớn giao dịch trên Lightning Network được thực hiện thông qua ví giám sát. Sử dụng các giao dịch chớp nhoáng xảy ra trên giao thức Nostr làm ước tính sơ bộ về số lượng người dùng ký quỹ trên mạng, gần 90% tất cả các giao dịch được thực hiện thông qua các ứng dụng mà người dùng cần tin tưởng người giám sát sẽ giữ khóa riêng của họ.
Tại sao đa số người dùng hiện nay lại lựa chọn dịch vụ hosting? Vì sự tiện lợi, trải nghiệm người dùng đơn giản và những thách thức khi sử dụng ví Lightning không giám sát. Chúng tôi nhóm những thách thức hiện tại này thành ba loại lớn:
Khả năng thực hành
Nếu người dùng buộc phải thực hiện nhiều hành động hơn các phương thức thanh toán truyền thống để đạt được cùng một mục tiêu, hầu hết người dùng sẽ mất hứng thú. Ví dụ:
Người dùng phải trực tuyến để gửi và nhận thanh toán. Ngày nay, một trong những lý do chính khiến thanh toán Lightning không thành công là do người nhận ngoại tuyến, tỷ lệ này xảy ra ở khoảng 0,5 đến 1% trong tổng số tất cả các khoản thanh toán Lightning.
Người dùng phải chia sẻ hóa đơn với nhau ngoài thỏa thuận, tức là chia sẻ thông tin với nhau thông qua văn bản, email, công cụ nhắn tin tức thời, v.v. để bắt đầu và yêu cầu thanh toán. Đây là một quá trình rất rườm rà. .
Người dùng chạy các nút Lightning của riêng họ phải có khả năng phân phối Bitcoin giữa các kênh khác nhau. Việc mở một kênh cho một đối tác ngang hàng không được quản lý tích cực có thể khiến số tiền đọng lại ở đó và không được chi tiêu hiệu quả.
Đây là chi phí cơ hội của vốn trên Lightning Network: nếu vốn của bạn được phân bổ cho một đối tác ngang hàng không phản hồi, số tiền đó không thể được sử dụng để định tuyến thanh toán (và tạo ra doanh thu).
kiến thức công nghệ
Những câu hỏi này yêu cầu người dùng phải hiểu biết sâu sắc về Lightning Network và/hoặc các giao thức không liên quan, điều mà người dùng Lightning Network bình thường có thể không theo đuổi.
Thiết lập Lightning Node yêu cầu một số khả năng kỹ thuật nhất định. Nút Lightning phải luôn trực tuyến để duy trì kết nối với phần còn lại của mạng.
Nếu nút của người dùng ngoại tuyến, Bitcoin trong kênh của họ có thể bị mất hoặc bị đánh cắp.
Nhà điều hành nút phải liên tục cân bằng thanh khoản giữa các kênh của riêng mình; nếu kênh của bạn không có tiền, bạn không thể gửi thanh toán; ngược lại, nếu tất cả tiền trong kênh đều thuộc về bạn, bạn không thể nhận thanh toán.
Khi thanh toán không thành công hoặc bị chặn, người vận hành nút phải khéo léo sử dụng giao diện dòng lệnh để giải quyết vấn đề.
Sao lưu một nút rất phức tạp - người vận hành nút cần lưu trữ các từ gốc và trạng thái kênh của riêng họ, nếu không các kênh hiện có có thể bị đóng nếu mất kết nối.
Lỗi kỹ thuật
Công nghệ của Lightning Network vẫn chưa được triển khai đầy đủ. Một số vấn đề kỹ thuật vẫn cần được giải quyết.
Chúng tôi chưa có công nghệ tiêu chuẩn hóa, thân thiện với người dùng để có thể gửi thanh toán trực tiếp cho bất kỳ ai mà không cần dựa vào máy chủ tập trung.
Ví dụ như trải nghiệm mã QR hoặc paynym hợp nhất.
Địa chỉ LNURL và Lightning là tùy chọn nhưng chúng cũng có nhược điểm là vẫn phụ thuộc vào người chạy server ở đâu đó.
Vì nút Lightning phải luôn trực tuyến nên khóa ký cũng phải luôn trực tuyến. Điều này tạo ra đầy đủ các rủi ro bảo mật.
Chi phí mở và đóng kênh liên quan trực tiếp đến phí xử lý trên chuỗi; trong thời gian có nhu cầu giao dịch trên chuỗi cao, phí xử lý sẽ tăng nhanh, làm cho việc chuyển đổi kênh trở nên đắt đỏ.
Để tránh điều này, người dùng phải thiết lập kênh trước khi phí tăng vọt, mặc dù không dễ để quyết định thời điểm mở kênh.
Quyền riêng tư trên Lightning Network chưa đủ tốt.
Khi bạn yêu cầu thanh toán trên Lightning Network, bạn phải tiết lộ một số thông tin, chẳng hạn như địa chỉ IP của nút.
Mặc dù người gửi (nói chung) có quyền riêng tư tốt hơn người nhận nhưng họ cũng bị lộ một số thông tin trong quá trình giao dịch.
Dựa trên cách các nút Lightning giao tiếp với nhau, các bên thứ ba có thể dễ dàng xác định các UTXO trên chuỗi được liên kết với các giao dịch cấp vốn cho kênh của họ. Việc giám sát như vậy, nếu được thực hiện trên quy mô lớn, có thể dẫn đến hiệu ứng khử ẩn danh trên web.
(Ghi chú của người dịch: Các vấn đề được tác giả mô tả ở đây đều có thật, nhưng hầu hết chúng không liên quan gì đến trải nghiệm Lightning Network của người dùng thông thường.
Chỉ cần sử dụng thanh toán Lightning (không cần tin cậy), nút Lightning của bạn không cần trực tuyến 24/7, ví Lightning tự quản lý mà bạn sử dụng (thực ra nó cũng là nút Lightning) chỉ cần trực tuyến khi nhận và gửi thanh toán;
Ngoài ra, bạn cần mở các ứng dụng ví này thường xuyên để đảm bảo đối thủ không lừa đảo bạn. Những rắc rối lớn nhất mà người dùng bình thường gặp phải đến từ những điểm nêu trên
(1) Cần trực tuyến khi nhận/gửi thanh toán;
(2) Thiếu phương thức thu nợ có thể thu nhiều lần (các hóa đơn thu hộ đều là một lần);
(3) Vấn đề thanh khoản vào/ra, tức là nếu đối thủ của bạn không có số dư trong kênh, bạn không thể thu tiền.
Hiện tại, ví lưu ký hỗ trợ LNURL khiến những vấn đề này không tồn tại đối với người dùng, nhưng cái giá phải trả là người dùng phải tin tưởng vào người giám sát. Các ví có LSP hiện tại chủ yếu giúp giải quyết vấn đề thứ ba và có thể tối ưu hóa trải nghiệm ở mức độ lớn (người dùng không cần tự quản lý các kênh), nhưng giải pháp cho hai vấn đề đầu tiên vẫn phụ thuộc vào tiến bộ công nghệ— — Tiết lộ cốt truyện : Tất cả đều có thể giải quyết được.
Tuy nhiên, phải nói rằng, sự phát triển của toàn bộ Lightning Network và sự cải thiện trải nghiệm của người dùng thông thường cũng không thể tách rời khả năng của các nhà khai thác nút trong việc giải quyết những điểm yếu này, bởi vì Lightning Network là một mạng. )
Nếu hầu hết (nếu không phải tất cả) những vấn đề này có thể được giải quyết thì Lightning Network sẽ như thế nào?
Trải nghiệm người dùng Lightning Network vào năm 2025
Ở đây, chúng tôi muốn nêu bật tiềm năng của trải nghiệm người dùng Lightning Network. Đây không phải là lộ trình cụ thể mà chỉ là dự đoán về trải nghiệm người dùng có thể có sau khi triển khai một số nâng cấp nhất định trong tương lai.
Ghép kênh, làm cho kênh sét không hiển thị với người dùng
Chúng tôi hy vọng rằng “nối kênh” sẽ được triển khai trên hầu hết các ví Lightning trong vài năm tới, nhưng điều này sẽ có ý nghĩa gì đối với những người tham gia mạng?
Đầu tiên, các nhà khai thác nút sẽ có thể thêm/xóa tiền vào/khỏi kênh mà không phải trả quá nhiều phí trên chuỗi cũng như không cần phải đóng và mở lại kênh. Do hoạt động đặt lại dung lượng kênh trở nên rẻ hơn nên người vận hành nút—hoặc phần mềm tự động hóa hoạt động—sẽ có quyền kiểm soát tốt hơn đối với các kênh của riêng họ, điều này có nghĩa là tỷ lệ thanh toán thành công cao hơn.
Nhà cung cấp dịch vụ Lightning Network (LSP) cũng có thể được hưởng lợi từ việc giảm chi phí (tái kênh) và quyền riêng tư của người dùng tốt hơn. Các LSP đang cố gắng tối ưu hóa quyền riêng tư của người dùng có thể gộp tiền của người dùng lại với nhau và thực hiện các giao dịch đặt lại kênh hàng loạt, do đó làm xáo trộn nguồn gốc của tiền.
Khi việc ghép kênh trở nên phổ biến, việc di chuyển tiền giữa Lightning Network và chuỗi Bitcoin sẽ trở nên rẻ và dễ dàng, đồng thời các ví sẽ hiển thị số dư thống nhất - bởi vì, đối với người dùng, sẽ không cần phải phân biệt Trên chuỗi và ngoài chuỗi nữa quỹ chuỗi.
Khi phí giao dịch trên chuỗi cao, LSP cũng có thể quản lý kênh của người dùng với chi phí thấp bằng cách kết hợp nối và tái cân bằng nguyên tử trên chuỗi bên (chẳng hạn như Liquid).
(Ghi chú của người dịch: Ví di động Phoenix đã hỗ trợ tính năng ghép kênh; nhà phát triển của họ nêu chi tiết cách tính năng này sẽ cải thiện trải nghiệm người dùng.)
Nhà cung cấp dịch vụ Lightning, giảm bớt rào cản gia nhập
LSP có thể sẽ trở thành một thành phần quan trọng trong trải nghiệm người dùng trong tương lai gần vì chúng có thể che giấu sự phức tạp đối với người dùng. Ngoài ra, LSP có thể giảm yêu cầu về vốn để vận hành một nút; chúng có thể đóng vai trò là cổng cho người dùng vào mạng.
Điều kỳ diệu của Lightning Network là khả năng giải quyết ngay lập tức, nhưng các khoản thanh toán không thành công và các vấn đề khác có thể làm giảm trải nghiệm của người dùng. Thông qua cơ sở hạ tầng do LSP vận hành, chẳng hạn như chính các dịch vụ và/hoặc nút, người dùng có thể tương tác với Lightning Network trực tiếp hơn. LSP có thể loại bỏ nhu cầu người dùng tương tác với cơ sở hạ tầng bằng cách cung cấp mô hình "nút trên đám mây". Người dùng vẫn kiểm soát tiền của mình nhưng không cần phải tương tác với nút này. Các LSP cũng có thể cung cấp phiên bản "nhẹ" của dịch vụ này để tiêu thụ ít năng lượng hơn trên điện thoại hoặc có thể kết hợp cả hai chế độ.
Nếu nhiều vốn hơn được chuyển vào Lightning Network, người dùng phải có khả năng khôi phục các nút Lightning (hoặc ví Lightning) của họ theo cách tương tự như ví trên chuỗi - chẳng hạn như nhập 12 hoặc 24 từ liên tiếp vào ứng dụng. Các nhà cung cấp dịch vụ có thể cho phép người dùng lưu bản sao lưu được mã hóa của ví Lightning của họ trên đám mây. Trong trường hợp thiết bị của người dùng bị hỏng hoặc bị tấn công, các bản sao lưu đám mây được mã hóa có thể dễ dàng được nhập vào thiết bị mới.
Loại bỏ thao tác thủ công
Nếu một người phải thực hiện thêm các bước để hưởng lợi từ Bitcoin (hoặc thực sự là bất kỳ công nghệ tuyệt vời nào), rất có thể họ sẽ từ bỏ những bước đó.
Hiện đang có một vấn đề cần có giải pháp: LSP có thể giải quyết yêu cầu "giữ trực tuyến" bằng cách nhận thanh toán cho người dùng ngoại tuyến, giúp trải nghiệm của người dùng gần hơn với các giải pháp thanh toán hiện có.
Khi các nhà phát triển bitcoin nhận được nhiều tài trợ hơn, sẽ xuất hiện nhiều giải pháp hơn cho phép người dùng nhận thanh toán một cách độc lập mà không cần sử dụng các dịch vụ bên ngoài.
ID thanh toán hiện được mọi người sử dụng, chẳng hạn như Địa chỉ Lightning, đều có sẵn nhưng được các nhà cung cấp dịch vụ lưu trữ hỗ trợ trong hầu hết các trường hợp. Người dùng cần có khả năng nhận thanh toán bằng mã QR có thể tái sử dụng mà không cần dựa vào bên thứ ba. Khả năng sử dụng lại là rất quan trọng: sao chép, dán, gửi hóa đơn cho người thanh toán, quá nhiều bước. Nếu có một giải pháp đơn giản, tất cả người dùng Lightning Network sẽ được hưởng lợi.
Trong hình ảnh trên, mã QR nhỏ hơn, đơn giản hơn được gọi là "ưu đãi" cho phép ví xử lý phần yêu cầu hóa đơn của quy trình thanh toán mà không cần hướng dẫn của người dùng. Một lợi ích khác của Ưu đãi là nó có thể mang các thông tin như tiền tệ, tên nhà cung cấp, giới hạn số lượng và đường dẫn đến ví của người nhận.
Nhiều người sẽ thích một quy trình giới thiệu dễ dàng, điều đó có nghĩa là họ có thể thích một đơn vị có nhà cung cấp dịch vụ đáng tin cậy. Một ví dụ là giao thức Fedimint: một nhóm người quản lý một thứ gọi là "tiền điện tử". Mô hình này mang lại sự riêng tư cao hơn cũng như một loạt các sản phẩm và dịch vụ bổ sung, chẳng hạn như quản lý tài sản, nhóm khai thác tư nhân, xét xử tranh chấp phi tập trung, định vị đô la tổng hợp, v.v. Vì Lightning Network được tích hợp vào các cộng đồng này nên người dùng có thể rời khỏi và tham gia các liên minh khác nhau ngay lập tức theo ý mình và chi phí di chuyển thấp.
Quyền riêng tư tiêu chuẩn trong Lightning Network
Để quyền riêng tư trở thành một tính năng tiêu chuẩn của Lightning Network, công nghệ kích hoạt tính năng này phải được ẩn khỏi người dùng – nghĩa là người dùng không cần thực hiện bất kỳ hành động nào để được hưởng lợi từ nó. Các nhà phát triển ứng dụng và nhà cung cấp dịch vụ phải hành động ngầm, chẳng hạn như để tách biệt các giao dịch trên chuỗi với các giao dịch chớp nhoáng, v.v.
Can thiệp vào việc giám sát trong Lightning Network
Việc xác định xem giao dịch trên chuỗi có phải là giao dịch mở/đóng kênh Lightning hay không sẽ trở nên rất khó khăn vì các công nghệ mới sẽ ngày càng khiến chúng trông giống các giao dịch Bitcoin khác. Khi nhiều công nghệ Taproot được triển khai hơn, các tính năng như tổng hợp chữ ký có thể ẩn thông tin về kênh thanh toán và số lượng người dùng có thể đã tham gia giao dịch. (Lưu ý của người dịch: Điều này liên quan đến chữ ký Schnorr được giới thiệu trong bản nâng cấp taproot. Trong một số điều kiện, nó có thể tổng hợp chữ ký của cả hai bên trong kênh thành một chữ ký. Do đó, trong trường hợp hợp tác đóng kênh, bên ngoài thế giới sẽ không thể phân biệt giao dịch này với các giao dịch thông thường. Sự khác biệt giữa thanh toán bằng ví cá nhân là gì.)
Nếu Taproot được triển khai rộng rãi trong ví, người dùng có thể có được quyền riêng tư tốt hơn khi thực hiện thanh toán cho những người không phải là đồng nghiệp của họ. Hiện tại, khoản thanh toán nhiều bước như vậy có ID thanh toán (giá trị băm của khoản thanh toán), được mọi nút trung gian trên đường chuyển tiếp biết đến. Một số cách Taproot xử lý chữ ký có thể được sử dụng để tạo ID thanh toán "câu đố", để các nút chuyển tiếp trên đường dẫn không thể nhìn thấy toàn bộ bức tranh và chỉ người gửi và người nhận mới hiểu rõ về khoản thanh toán. (Ghi chú của người dịch: Điều này cũng liên quan đến chữ ký Schnorr. Công nghệ liên quan được gọi là "PTLC" và thông tin thu được từ mỗi bước nhảy là khác nhau.)
Người dùng Lightning Network có thể không còn cần phải lo lắng về—hoặc thậm chí biết—đường dẫn chính xác mà khoản thanh toán của họ đi, nhưng hiện tại, mọi nút dọc theo toàn bộ đường dẫn đều có thể biết khoản thanh toán đến từ đâu. (Lưu ý của người dịch: Đây có thể là một sự hiểu lầm , nút trung gian không biết vị trí của nguồn thanh toán). Như chúng ta đã thấy với Canada Freedom Rides, các chính phủ có thể và sẽ tịch thu tiền, đóng băng tài khoản ngân hàng tiền pháp định và kiểm duyệt những người phản đối chúng.
LSP có thể ẩn danh nguồn gốc của giao dịch Lightning bằng cách cung cấp dịch vụ hoạt động như một người trung gian định tuyến mù. Bằng cách này, LSP chỉ biết một phần đường dẫn thanh toán mà nó đã xây dựng, trong khi người gửi biết các phần khác; các nút trung gian và đích đến của toàn bộ đường dẫn sẽ bị "làm mù". Chế độ này sẽ cung cấp khả năng bảo mật mạnh mẽ hơn mà không cần người dùng phải tham gia.
(Lưu ý của người dịch: Công nghệ được tác giả đề cập ở đây là “làm mù đường dẫn”. Hiện tại, người nhận khoản thanh toán sét phải tiết lộ vị trí mạng của mình cho người trả tiền để người trả tiền có thể tìm thấy đường dẫn thanh toán có thể tiếp cận mình. Và Ý tưởng "làm mù đường dẫn" là người nhận có thể cung cấp một lối vào đường dẫn có thể tự tiếp cận, do đó che giấu vị trí thực sự của nó. Người trả tiền chỉ cần tìm đường dẫn đến nút lối vào này. Do đó, làm theo Ngược lại , tác giả hiểu rằng đường dẫn mù thiên về bảo vệ quyền riêng tư của người nhận. Về lượng thông tin mà LSP biết, nó phụ thuộc vào vị trí của LSP trên đường dẫn từ nút đầu vào đến nút người nhận.)
Sử dụng Lightning Network làm mạng riêng ảo
Ví có thể được cung cấp một cách sáng tạo với các tính năng nâng cao quyền riêng tư. Ví dụ: ví và LSP có thể hoạt động như một "trung gian hóa đơn" cho người dùng; ví tạo một hóa đơn và chuyển tiếp nó đến LSP, sau đó LSP sẽ hoàn tất thanh toán. Đối với người nhận, có vẻ như LSP đã trả tiền cho anh ta; và dựa vào điều này, người gửi sẽ có được quyền riêng tư tốt hơn mà không cần thay đổi quy trình thanh toán mà họ quen thuộc. Tony Giorgio, người đồng sáng lập Mutiny Wallet, đã chỉ ra rằng phương pháp này cho phép người dùng ví ẩn khỏi tất cả người dùng LSP này.
Một số ít người dùng Lightning Network có thể muốn có sự riêng tư cao hơn. Nhiều trường hợp che giấu giao dịch là một phương pháp đã được thử nghiệm và kiểm tra để nâng cao quyền riêng tư, nhưng điều này đòi hỏi người dùng phải thực hiện hành động thủ công và có thể phải chịu nhiều khoản phí trên chuỗi. Bởi vì các LSP đã chạy các máy chủ nên họ có thế mạnh trong việc điều phối các dịch vụ cộng tác giao dịch cho người dùng. Các nhà cung cấp dịch vụ có thể tạo các điểm kiểm tra nâng cao quyền riêng tư: tăng hoặc giảm dung lượng của kênh khi người dùng mở hoặc đóng kênh đó (như được mô tả trong phần “Nối kênh” trước đó) hoặc khi người dùng trả tiền cho hàng hóa hoặc dịch vụ thực hiện việc đó.
Mạng #Lightning cải thiện thương mại điện tử
Nhà cung cấp có thể thanh toán qua Lightning, cung cấp cho khách hàng thời gian hoàn trả. Khách hàng có thể thanh toán hóa đơn đặc biệt khi thanh toán, vẫn có khả năng "đảo ngược" giao dịch cho đến khi hàng hóa và dịch vụ được giao. Điều này là không thể làm được trước đây.
Bảo mật là chìa khóa để áp dụng trong tổ chức
Để có nhiều tổ chức hơn tham gia Lightning Network, cần chuyển tiền rất dễ dàng từ ví ngoại tuyến và ví lạnh sang kênh Lightning. Các kênh Taproot cho phép trường hợp sử dụng này mà không làm mất đi tính bảo mật.
Ngoài ra, điều này cũng cho phép các tổ chức lưu trữ số tiền lớn an toàn hơn trên Lightning Network. Họ sẽ có thể sử dụng phần cứng tùy chỉnh để bảo vệ họ khỏi những rủi ro liên quan đến mạng ví.
Tóm lại là
Lightning Network đã chứng tỏ tính hữu ích của nó trong việc giải quyết các khoản thanh toán ngay lập tức — nhưng chúng ta nên lưu ý rằng nó không hoàn hảo. Tuy nhiên, những người tham gia mạng có thể lạc quan về việc giải quyết các rào cản UX; một số nhà phát triển sáng giá nhất đang làm việc không mệt mỏi để nâng cao trải nghiệm người dùng.
Khi ngày càng có nhiều giải pháp kỹ thuật xuất hiện và nhiều vốn được đầu tư vào Lightning Network hơn, các LSP có thể đóng vai trò lớn hơn trong việc giúp người dùng cuối loại bỏ sự phức tạp. Những tiến bộ công nghệ cũng sẽ mang lại lợi ích cho người dùng tự quản lý và đưa toàn bộ mạng đến gần hơn với trải nghiệm "đó là cách nó hoạt động".
Có rất nhiều điều thú vị về Lightning Network; tất cả các dự đoán trong tương lai trong bài viết này đều dựa trên các giải pháp hiện đang được phát triển. Càng nhiều nhà phát triển và công ty cam kết tối ưu hóa trải nghiệm người dùng thì càng có nhiều người tham gia và vốn tham gia vào mạng và trải nghiệm người dùng sẽ càng tốt hơn cho mọi người.
Xem bản gốc
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
Lightning Network vào năm 2025: Triển vọng mới để cải thiện quyền riêng tư và sự thuận tiện
Biên soạn bởi: BTCStudy
Lightning Network đã phát triển rất nhiều kể từ khi thành lập. Nhiều tối ưu hóa giúp trải nghiệm thanh toán chớp nhoáng trở nên mượt mà nhưng không liền mạch. Trải nghiệm người dùng ngày nay có thể không còn xa mục tiêu của chúng tôi, nhưng với tư cách là nhà phát triển, chúng tôi muốn đối mặt với thách thức này: Chúng tôi phải làm gì để cải thiện trải nghiệm người dùng?
Trong bài viết này, chúng tôi khám phá trải nghiệm người dùng của Lightning Network có thể trông như thế nào dựa trên các giải pháp mà nhiều bộ óc sáng suốt đang phát triển hiện nay.
Chúng tôi sẽ bắt đầu bằng cách phác thảo trải nghiệm người dùng ngày nay và những điểm yếu liên quan. Sau đó, tôi sẽ cho bạn thấy tương lai của Lightning Network có thể ra sao với sự trợ giúp của các công nghệ đang được triển khai và phát triển tích cực.
#Lightning Network sẽ gặp phải những vấn đề gì vào năm 2023?
Đầu tiên hãy chỉ ra con voi trong phòng: Ngày nay, một số lượng lớn giao dịch trên Lightning Network được thực hiện thông qua ví giám sát. Sử dụng các giao dịch chớp nhoáng xảy ra trên giao thức Nostr làm ước tính sơ bộ về số lượng người dùng ký quỹ trên mạng, gần 90% tất cả các giao dịch được thực hiện thông qua các ứng dụng mà người dùng cần tin tưởng người giám sát sẽ giữ khóa riêng của họ.
Tại sao đa số người dùng hiện nay lại lựa chọn dịch vụ hosting? Vì sự tiện lợi, trải nghiệm người dùng đơn giản và những thách thức khi sử dụng ví Lightning không giám sát. Chúng tôi nhóm những thách thức hiện tại này thành ba loại lớn:
Khả năng thực hành
Nếu người dùng buộc phải thực hiện nhiều hành động hơn các phương thức thanh toán truyền thống để đạt được cùng một mục tiêu, hầu hết người dùng sẽ mất hứng thú. Ví dụ:
kiến thức công nghệ
Những câu hỏi này yêu cầu người dùng phải hiểu biết sâu sắc về Lightning Network và/hoặc các giao thức không liên quan, điều mà người dùng Lightning Network bình thường có thể không theo đuổi.
Lỗi kỹ thuật
Công nghệ của Lightning Network vẫn chưa được triển khai đầy đủ. Một số vấn đề kỹ thuật vẫn cần được giải quyết.
(Ghi chú của người dịch: Các vấn đề được tác giả mô tả ở đây đều có thật, nhưng hầu hết chúng không liên quan gì đến trải nghiệm Lightning Network của người dùng thông thường.
Chỉ cần sử dụng thanh toán Lightning (không cần tin cậy), nút Lightning của bạn không cần trực tuyến 24/7, ví Lightning tự quản lý mà bạn sử dụng (thực ra nó cũng là nút Lightning) chỉ cần trực tuyến khi nhận và gửi thanh toán;
Ngoài ra, bạn cần mở các ứng dụng ví này thường xuyên để đảm bảo đối thủ không lừa đảo bạn. Những rắc rối lớn nhất mà người dùng bình thường gặp phải đến từ những điểm nêu trên
(1) Cần trực tuyến khi nhận/gửi thanh toán;
(2) Thiếu phương thức thu nợ có thể thu nhiều lần (các hóa đơn thu hộ đều là một lần);
(3) Vấn đề thanh khoản vào/ra, tức là nếu đối thủ của bạn không có số dư trong kênh, bạn không thể thu tiền.
Hiện tại, ví lưu ký hỗ trợ LNURL khiến những vấn đề này không tồn tại đối với người dùng, nhưng cái giá phải trả là người dùng phải tin tưởng vào người giám sát. Các ví có LSP hiện tại chủ yếu giúp giải quyết vấn đề thứ ba và có thể tối ưu hóa trải nghiệm ở mức độ lớn (người dùng không cần tự quản lý các kênh), nhưng giải pháp cho hai vấn đề đầu tiên vẫn phụ thuộc vào tiến bộ công nghệ— — Tiết lộ cốt truyện : Tất cả đều có thể giải quyết được.
Tuy nhiên, phải nói rằng, sự phát triển của toàn bộ Lightning Network và sự cải thiện trải nghiệm của người dùng thông thường cũng không thể tách rời khả năng của các nhà khai thác nút trong việc giải quyết những điểm yếu này, bởi vì Lightning Network là một mạng. )
Nếu hầu hết (nếu không phải tất cả) những vấn đề này có thể được giải quyết thì Lightning Network sẽ như thế nào?
Trải nghiệm người dùng Lightning Network vào năm 2025
Ở đây, chúng tôi muốn nêu bật tiềm năng của trải nghiệm người dùng Lightning Network. Đây không phải là lộ trình cụ thể mà chỉ là dự đoán về trải nghiệm người dùng có thể có sau khi triển khai một số nâng cấp nhất định trong tương lai.
Ghép kênh, làm cho kênh sét không hiển thị với người dùng
Chúng tôi hy vọng rằng “nối kênh” sẽ được triển khai trên hầu hết các ví Lightning trong vài năm tới, nhưng điều này sẽ có ý nghĩa gì đối với những người tham gia mạng?
Đầu tiên, các nhà khai thác nút sẽ có thể thêm/xóa tiền vào/khỏi kênh mà không phải trả quá nhiều phí trên chuỗi cũng như không cần phải đóng và mở lại kênh. Do hoạt động đặt lại dung lượng kênh trở nên rẻ hơn nên người vận hành nút—hoặc phần mềm tự động hóa hoạt động—sẽ có quyền kiểm soát tốt hơn đối với các kênh của riêng họ, điều này có nghĩa là tỷ lệ thanh toán thành công cao hơn.
Nhà cung cấp dịch vụ Lightning Network (LSP) cũng có thể được hưởng lợi từ việc giảm chi phí (tái kênh) và quyền riêng tư của người dùng tốt hơn. Các LSP đang cố gắng tối ưu hóa quyền riêng tư của người dùng có thể gộp tiền của người dùng lại với nhau và thực hiện các giao dịch đặt lại kênh hàng loạt, do đó làm xáo trộn nguồn gốc của tiền.
Khi việc ghép kênh trở nên phổ biến, việc di chuyển tiền giữa Lightning Network và chuỗi Bitcoin sẽ trở nên rẻ và dễ dàng, đồng thời các ví sẽ hiển thị số dư thống nhất - bởi vì, đối với người dùng, sẽ không cần phải phân biệt Trên chuỗi và ngoài chuỗi nữa quỹ chuỗi.
Khi phí giao dịch trên chuỗi cao, LSP cũng có thể quản lý kênh của người dùng với chi phí thấp bằng cách kết hợp nối và tái cân bằng nguyên tử trên chuỗi bên (chẳng hạn như Liquid).
(Ghi chú của người dịch: Ví di động Phoenix đã hỗ trợ tính năng ghép kênh; nhà phát triển của họ nêu chi tiết cách tính năng này sẽ cải thiện trải nghiệm người dùng.)
Nhà cung cấp dịch vụ Lightning, giảm bớt rào cản gia nhập
LSP có thể sẽ trở thành một thành phần quan trọng trong trải nghiệm người dùng trong tương lai gần vì chúng có thể che giấu sự phức tạp đối với người dùng. Ngoài ra, LSP có thể giảm yêu cầu về vốn để vận hành một nút; chúng có thể đóng vai trò là cổng cho người dùng vào mạng.
Điều kỳ diệu của Lightning Network là khả năng giải quyết ngay lập tức, nhưng các khoản thanh toán không thành công và các vấn đề khác có thể làm giảm trải nghiệm của người dùng. Thông qua cơ sở hạ tầng do LSP vận hành, chẳng hạn như chính các dịch vụ và/hoặc nút, người dùng có thể tương tác với Lightning Network trực tiếp hơn. LSP có thể loại bỏ nhu cầu người dùng tương tác với cơ sở hạ tầng bằng cách cung cấp mô hình "nút trên đám mây". Người dùng vẫn kiểm soát tiền của mình nhưng không cần phải tương tác với nút này. Các LSP cũng có thể cung cấp phiên bản "nhẹ" của dịch vụ này để tiêu thụ ít năng lượng hơn trên điện thoại hoặc có thể kết hợp cả hai chế độ.
Nếu nhiều vốn hơn được chuyển vào Lightning Network, người dùng phải có khả năng khôi phục các nút Lightning (hoặc ví Lightning) của họ theo cách tương tự như ví trên chuỗi - chẳng hạn như nhập 12 hoặc 24 từ liên tiếp vào ứng dụng. Các nhà cung cấp dịch vụ có thể cho phép người dùng lưu bản sao lưu được mã hóa của ví Lightning của họ trên đám mây. Trong trường hợp thiết bị của người dùng bị hỏng hoặc bị tấn công, các bản sao lưu đám mây được mã hóa có thể dễ dàng được nhập vào thiết bị mới.
Loại bỏ thao tác thủ công
Nếu một người phải thực hiện thêm các bước để hưởng lợi từ Bitcoin (hoặc thực sự là bất kỳ công nghệ tuyệt vời nào), rất có thể họ sẽ từ bỏ những bước đó.
Hiện đang có một vấn đề cần có giải pháp: LSP có thể giải quyết yêu cầu "giữ trực tuyến" bằng cách nhận thanh toán cho người dùng ngoại tuyến, giúp trải nghiệm của người dùng gần hơn với các giải pháp thanh toán hiện có.
Khi các nhà phát triển bitcoin nhận được nhiều tài trợ hơn, sẽ xuất hiện nhiều giải pháp hơn cho phép người dùng nhận thanh toán một cách độc lập mà không cần sử dụng các dịch vụ bên ngoài.
ID thanh toán hiện được mọi người sử dụng, chẳng hạn như Địa chỉ Lightning, đều có sẵn nhưng được các nhà cung cấp dịch vụ lưu trữ hỗ trợ trong hầu hết các trường hợp. Người dùng cần có khả năng nhận thanh toán bằng mã QR có thể tái sử dụng mà không cần dựa vào bên thứ ba. Khả năng sử dụng lại là rất quan trọng: sao chép, dán, gửi hóa đơn cho người thanh toán, quá nhiều bước. Nếu có một giải pháp đơn giản, tất cả người dùng Lightning Network sẽ được hưởng lợi.
Trong hình ảnh trên, mã QR nhỏ hơn, đơn giản hơn được gọi là "ưu đãi" cho phép ví xử lý phần yêu cầu hóa đơn của quy trình thanh toán mà không cần hướng dẫn của người dùng. Một lợi ích khác của Ưu đãi là nó có thể mang các thông tin như tiền tệ, tên nhà cung cấp, giới hạn số lượng và đường dẫn đến ví của người nhận.
Nhiều người sẽ thích một quy trình giới thiệu dễ dàng, điều đó có nghĩa là họ có thể thích một đơn vị có nhà cung cấp dịch vụ đáng tin cậy. Một ví dụ là giao thức Fedimint: một nhóm người quản lý một thứ gọi là "tiền điện tử". Mô hình này mang lại sự riêng tư cao hơn cũng như một loạt các sản phẩm và dịch vụ bổ sung, chẳng hạn như quản lý tài sản, nhóm khai thác tư nhân, xét xử tranh chấp phi tập trung, định vị đô la tổng hợp, v.v. Vì Lightning Network được tích hợp vào các cộng đồng này nên người dùng có thể rời khỏi và tham gia các liên minh khác nhau ngay lập tức theo ý mình và chi phí di chuyển thấp.
Quyền riêng tư tiêu chuẩn trong Lightning Network
Để quyền riêng tư trở thành một tính năng tiêu chuẩn của Lightning Network, công nghệ kích hoạt tính năng này phải được ẩn khỏi người dùng – nghĩa là người dùng không cần thực hiện bất kỳ hành động nào để được hưởng lợi từ nó. Các nhà phát triển ứng dụng và nhà cung cấp dịch vụ phải hành động ngầm, chẳng hạn như để tách biệt các giao dịch trên chuỗi với các giao dịch chớp nhoáng, v.v.
Can thiệp vào việc giám sát trong Lightning Network
Việc xác định xem giao dịch trên chuỗi có phải là giao dịch mở/đóng kênh Lightning hay không sẽ trở nên rất khó khăn vì các công nghệ mới sẽ ngày càng khiến chúng trông giống các giao dịch Bitcoin khác. Khi nhiều công nghệ Taproot được triển khai hơn, các tính năng như tổng hợp chữ ký có thể ẩn thông tin về kênh thanh toán và số lượng người dùng có thể đã tham gia giao dịch. (Lưu ý của người dịch: Điều này liên quan đến chữ ký Schnorr được giới thiệu trong bản nâng cấp taproot. Trong một số điều kiện, nó có thể tổng hợp chữ ký của cả hai bên trong kênh thành một chữ ký. Do đó, trong trường hợp hợp tác đóng kênh, bên ngoài thế giới sẽ không thể phân biệt giao dịch này với các giao dịch thông thường. Sự khác biệt giữa thanh toán bằng ví cá nhân là gì.)
Nếu Taproot được triển khai rộng rãi trong ví, người dùng có thể có được quyền riêng tư tốt hơn khi thực hiện thanh toán cho những người không phải là đồng nghiệp của họ. Hiện tại, khoản thanh toán nhiều bước như vậy có ID thanh toán (giá trị băm của khoản thanh toán), được mọi nút trung gian trên đường chuyển tiếp biết đến. Một số cách Taproot xử lý chữ ký có thể được sử dụng để tạo ID thanh toán "câu đố", để các nút chuyển tiếp trên đường dẫn không thể nhìn thấy toàn bộ bức tranh và chỉ người gửi và người nhận mới hiểu rõ về khoản thanh toán. (Ghi chú của người dịch: Điều này cũng liên quan đến chữ ký Schnorr. Công nghệ liên quan được gọi là "PTLC" và thông tin thu được từ mỗi bước nhảy là khác nhau.)
Người dùng Lightning Network có thể không còn cần phải lo lắng về—hoặc thậm chí biết—đường dẫn chính xác mà khoản thanh toán của họ đi, nhưng hiện tại, mọi nút dọc theo toàn bộ đường dẫn đều có thể biết khoản thanh toán đến từ đâu. (Lưu ý của người dịch: Đây có thể là một sự hiểu lầm , nút trung gian không biết vị trí của nguồn thanh toán). Như chúng ta đã thấy với Canada Freedom Rides, các chính phủ có thể và sẽ tịch thu tiền, đóng băng tài khoản ngân hàng tiền pháp định và kiểm duyệt những người phản đối chúng.
LSP có thể ẩn danh nguồn gốc của giao dịch Lightning bằng cách cung cấp dịch vụ hoạt động như một người trung gian định tuyến mù. Bằng cách này, LSP chỉ biết một phần đường dẫn thanh toán mà nó đã xây dựng, trong khi người gửi biết các phần khác; các nút trung gian và đích đến của toàn bộ đường dẫn sẽ bị "làm mù". Chế độ này sẽ cung cấp khả năng bảo mật mạnh mẽ hơn mà không cần người dùng phải tham gia.
(Lưu ý của người dịch: Công nghệ được tác giả đề cập ở đây là “làm mù đường dẫn”. Hiện tại, người nhận khoản thanh toán sét phải tiết lộ vị trí mạng của mình cho người trả tiền để người trả tiền có thể tìm thấy đường dẫn thanh toán có thể tiếp cận mình. Và Ý tưởng "làm mù đường dẫn" là người nhận có thể cung cấp một lối vào đường dẫn có thể tự tiếp cận, do đó che giấu vị trí thực sự của nó. Người trả tiền chỉ cần tìm đường dẫn đến nút lối vào này. Do đó, làm theo Ngược lại , tác giả hiểu rằng đường dẫn mù thiên về bảo vệ quyền riêng tư của người nhận. Về lượng thông tin mà LSP biết, nó phụ thuộc vào vị trí của LSP trên đường dẫn từ nút đầu vào đến nút người nhận.)
Sử dụng Lightning Network làm mạng riêng ảo
Ví có thể được cung cấp một cách sáng tạo với các tính năng nâng cao quyền riêng tư. Ví dụ: ví và LSP có thể hoạt động như một "trung gian hóa đơn" cho người dùng; ví tạo một hóa đơn và chuyển tiếp nó đến LSP, sau đó LSP sẽ hoàn tất thanh toán. Đối với người nhận, có vẻ như LSP đã trả tiền cho anh ta; và dựa vào điều này, người gửi sẽ có được quyền riêng tư tốt hơn mà không cần thay đổi quy trình thanh toán mà họ quen thuộc. Tony Giorgio, người đồng sáng lập Mutiny Wallet, đã chỉ ra rằng phương pháp này cho phép người dùng ví ẩn khỏi tất cả người dùng LSP này.
Một số ít người dùng Lightning Network có thể muốn có sự riêng tư cao hơn. Nhiều trường hợp che giấu giao dịch là một phương pháp đã được thử nghiệm và kiểm tra để nâng cao quyền riêng tư, nhưng điều này đòi hỏi người dùng phải thực hiện hành động thủ công và có thể phải chịu nhiều khoản phí trên chuỗi. Bởi vì các LSP đã chạy các máy chủ nên họ có thế mạnh trong việc điều phối các dịch vụ cộng tác giao dịch cho người dùng. Các nhà cung cấp dịch vụ có thể tạo các điểm kiểm tra nâng cao quyền riêng tư: tăng hoặc giảm dung lượng của kênh khi người dùng mở hoặc đóng kênh đó (như được mô tả trong phần “Nối kênh” trước đó) hoặc khi người dùng trả tiền cho hàng hóa hoặc dịch vụ thực hiện việc đó.
Mạng #Lightning cải thiện thương mại điện tử
Nhà cung cấp có thể thanh toán qua Lightning, cung cấp cho khách hàng thời gian hoàn trả. Khách hàng có thể thanh toán hóa đơn đặc biệt khi thanh toán, vẫn có khả năng "đảo ngược" giao dịch cho đến khi hàng hóa và dịch vụ được giao. Điều này là không thể làm được trước đây.
Bảo mật là chìa khóa để áp dụng trong tổ chức
Để có nhiều tổ chức hơn tham gia Lightning Network, cần chuyển tiền rất dễ dàng từ ví ngoại tuyến và ví lạnh sang kênh Lightning. Các kênh Taproot cho phép trường hợp sử dụng này mà không làm mất đi tính bảo mật.
Ngoài ra, điều này cũng cho phép các tổ chức lưu trữ số tiền lớn an toàn hơn trên Lightning Network. Họ sẽ có thể sử dụng phần cứng tùy chỉnh để bảo vệ họ khỏi những rủi ro liên quan đến mạng ví.
Tóm lại là
Lightning Network đã chứng tỏ tính hữu ích của nó trong việc giải quyết các khoản thanh toán ngay lập tức — nhưng chúng ta nên lưu ý rằng nó không hoàn hảo. Tuy nhiên, những người tham gia mạng có thể lạc quan về việc giải quyết các rào cản UX; một số nhà phát triển sáng giá nhất đang làm việc không mệt mỏi để nâng cao trải nghiệm người dùng.
Khi ngày càng có nhiều giải pháp kỹ thuật xuất hiện và nhiều vốn được đầu tư vào Lightning Network hơn, các LSP có thể đóng vai trò lớn hơn trong việc giúp người dùng cuối loại bỏ sự phức tạp. Những tiến bộ công nghệ cũng sẽ mang lại lợi ích cho người dùng tự quản lý và đưa toàn bộ mạng đến gần hơn với trải nghiệm "đó là cách nó hoạt động".
Có rất nhiều điều thú vị về Lightning Network; tất cả các dự đoán trong tương lai trong bài viết này đều dựa trên các giải pháp hiện đang được phát triển. Càng nhiều nhà phát triển và công ty cam kết tối ưu hóa trải nghiệm người dùng thì càng có nhiều người tham gia và vốn tham gia vào mạng và trải nghiệm người dùng sẽ càng tốt hơn cho mọi người.